یادداشت اختصاصی تسنیم/شاهرخ ظهیری

درآمدهای نفتی ما را گرسنه‌تر می‌کند

توسعه پایدار کشاورزی می‌تواند در امنیت غذایی (FOOD SECURITY) و در نهایت در امنیت ملی به‌طور کامل اثر بخش باشد. بدون تأمین امنیت غذایی با تأکید بر تولید ملی در شرایط کنونی، کشور نمی توان به امنیت ملی دست پیدا کند.
درفاصله ای نه‌چندان دور بخش کشاورزی تأمین‌کننده 85 درصد نیاز غذایی کشور، 22 درصد اشتغال، 20 درصد تولید ناخالص ملی و 25 درصد مواد اولیه صنایع کشور را عهده دار بوده است. اگرچه در سال های اخیر متأسفانه به‌دلیل افزایش قیمت نفت و درنهایت افزایش درآمد نفتی سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص ملی کاهش یافته است. درظاهر این سهم 12درصد کاهش را نشان می دهد. درباره مواد اولیه صنایع به‌دلیل مشکلات تولید پنبه و صنایع مربوط نیز، کاهش داریم. صنایع تبدیلی و غذایی اگرچه سابقه طولانی دارد ولی در گذشته تعداد و انواع مربوط به صنایع تبدیلی محدود و از چند برند و مارک تجاوز نمی کرده است. اما در شرایط فعلی تعداد برندهای صنایع تبدیلی قابل ملاحظه و قابل اتکا است.
• در کشور ما ضایعات مواد غذایی بالاست و رقم یک سوم ضایعات از گذشته های دور و تاکنون ادامه دارد که تأمین‌کننده غذای 25 تا 30 درصد جمعیت کشور است. امید به کاهش ضایعات از طریق صنایع غذایی و تبدیلی و صنایع بسته بندی مقدور است.
• در سال های اخیر شاهد دگرگونی قابل ملاحظه ای در زمینه صنایع غذایی هستیم و امید به توسعه روزافزون داریم ولی واقعیت این است که هنوز سهم تولید از طریق صنایع تبدیلی قابل ملاحظه نیست.
• هنوز با همه پیشرفت های حاصله در صنایع لبنی، بیماری تب مالت در کشور وجود دارد. بیماری های مشترک انسان و دام که یکی از عوامل آن مربوط به ناکافی بودن توسعه صنایع غذایی و تبدیلی است در کشور این مشکلات را به وجود آورده است.
• ضایعات غلات، آرد و نان که سالانه حتی به دو میلیون تن برآورد می¬شود به دلیل توسعه ناکافی صنایع آرد و نان است. اگرچه تحولات زیادی را در سال های اخیر شاهد هستیم.
• صنایع تبدیلی درباره محصولات سبزی و صیفی به‌هیچ روی با میزان مصرف مواد مربوط در کشور  قابل ملاحظه نیست.
• اگرچه در زمینه بسته بندی زعفران، خاویار، انواع خشکبار، خرما، رب گوجه فرنگی و ... توفیقات قابل ملاحظه ای در کشور حاصل شده است ولی هنوز قسمتی از صادرات ایران به کشورهای دیگر در بسته‌بندی بزرگ منتقل و در  بسته¬بندی دوباره از کشوری مثل اسپانیا، ایتالیا و ... صادرات دوباره به کشور بازمی‌گردد.
توجه به تولید مطلوب کشاورزی بر اساس توسعه پایدار (SUSTAINABLE DERELOPMENT) که از سال 1992 شروع شده است، قرار بود جمعیت گرسنگان جهان تا سال 2015 به صورت قابل ملاحظه کاهش یابد. متأسفانه این اتفاق به نحو مطلوبی واقع نشده است. بنابر گزارش سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل (فائو) در حال حاضر حدود 820 میلیون نفر در جهان از گرسنگی مفرط رنج می برند و جمعیت قابل ملاحظه ای نیز به فقر غذایی دچار هستند. اگرچه ایران از نظر امنیت غذایی یعنی تولید داخلی به اضافه واردات به دلیل درآمد نفتی مشکلی ندارد، اما باید تلاش شود که مایحتاج آحاد مردم حتی المقدور در کشور تولید شود.
توجه به بخش کشاورزی از طریق سرمایه گذاری مناسب و توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و بسته بندی می تواند کشور را در ردیف کشورهای اول تا پنجم جهان قرار دهد.  در اجلاس RIO +20 که محور اصلی آن اقتصاد سبز بوده است (GREEN ECONOMY) بیشترین توجه به کشاورزی، جنگل، شیلات و آب معطوف شده است. در اهداف اقتصاد سبز، امنیت غذایی(FOOD SECURITY) باتوجه به محورهای زیر قابل تحقق است :
 کاهش فقر REJUCE POVERTY
 اصلاح تغذیه و سلامتی IMPROVE NUTIVTION AND HEALTH
 ایجاد اشتغال روستایی CREATE RURAL JOBS
 کاهش فشار بر محیط زیست
همچنینREDUCE PRESSURE ON THE ERIRONMENT  مورد توجه قرار گرفته است. امید که باتوجه همه جانبه به بخش کشاورزی از نظر سرمایه گذاری، تولید، تبدیل و ...، موجبات امنیت غذایی در کشور و رفاه حال کشاورزان، روستاییان، تولیدکنندگان، سرمایه گذاران و تجار فراهم شود. در این میان به وزارت جهادکشاورزی برای تولید منسجم در ارتباط با تشکل‌های بخش صنایع کشاورزی پیشنهاد می‌شود. ولی تعاونی‌های تولید کشاورزی که سابقه همکاری خوبی با بخش صنایع غذایی داشته است، کافی به مقصود نبوده و توسعه تعاونی ها، تولید کشاورزی و همکاری با بخش صنعت در کشاورزی می تواند درآمدی بهتری نصیب صنایع تبدیلی یا تعاونی ها تولید کشاورزی کند.

*رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: